1. Xác định năng lực của bản thân
Dựa trên kết quả học tập bậc THPT, nhất là năm cuối ở lớp 12, thí sinh có thể tự xác định nên đi theo hướng nào: ĐH, CĐ và khối gì (A,B,C,D,V,H...), đồng thời nhận diện những điểm còn yếu cần phải cải thiện để đạt được mục tiêu. Không ai hiểu rõ sức học của bạn hơn chính bạn, vì vậy hãy tự lượng sức học của bản thân để từ đó có những lựa chọn trường ngang tầm, vừa sức.

2. Chọn ngành trước khi chọn trường
Chắc hẳn phần đông thí sinh đều có những dự định mong muốn công việc cho tương lai, vì vậy chuyện chọn ngành nên được đặt ra trước khi chọn trường. Nếu thí sinh chọn theo trường trước, có thể trường sẽ không đào tạo ngành mà thí sinh mong muốn. Có nhiều cách để đi đến ước mơ của mình, hãy liệt kê những trường đào tạo ngành mà bạn muốn, mức độ cạnh tranh đầu vào, điểm đầu vào có phù hợp với khả năng của bạn,... từ đó đưa ra những lựa chọn thích hợp. Chẳng hạn nếu bạn muốn làm kỹ sư, không nhất thiết phải vào bằng được Đại học Bách Khoa, vẫn có rất nhiều cơ hội đào tạo ngành đến từ những trường khác nhau và tùy theo sức học của mình, thí sinh sẽ cân nhắc để có quyết định phù hợp nhất.

3. Đừng chỉ nhằm vào những trường điểm cao
Học ở một trường đại học có điểm đầu vào cao là mong muốn của hầu hết học sinh. Vì những trường này chắc chắn là những trường lâu năm, uy tín, có cơ hội việc làm cao hơn những trường khác... Nhưng nếu thực sự khả năng bạn không tới thì bạn cũng nên xem xét lại bởi khả năng bạn không đậu là rất cao. Mặt khác, nếu may mắn đậu, bạn có thể bị choáng ngợp, không theo kịp bài học, bị tụt lại phía sau hoặc vất vả lắm mới có thể theo kịp những bạn trong lớp. Đã có nhiều sinh viên phải bỏ dở nửa chừng chỉ vì không theo kịp, thấy chán nản với những môn học mình không thích và mặc cảm thua kém bạn bè. Vì vậy, hãy chọn trường phù hợp với năng lực của bản thân - không chỉ riêng đầu vào mà xem xét đến cả quá trình theo học.

4. Xem xét những yếu tố khác
Lưu ý về ngành học cần kỹ năng gì mình có đáp ứng được không, như: giao tiếp, ngoại hình, sức khỏe...; xem xét về nhu cầu việc làm của xã hội sau này, mức học phí, tổ chức thi hay xét tuyển... Những yếu tố này cũng rất quan trọng, thí sinh cần tìm hiểu, xem xét kỹ.
Chọn ngành, chọn trường, mục đích quan trọng là cũng để có một công việc ổn định cho tương lai, thích hợp với bản thân để từ đó có những đóng góp cho cuộc sống. Vì thế, việc chọn ngành, chọn trường sao cho phù hợp với khả năng là tiêu chí phải lưu ý trước tiên. Tự nhận biết khả năng và cân nhắc kĩ lưỡng để có sự đầu tư hiệu quả giúp các bạn thêm tự tin và kiên trì theo đuổi nghề nghiệp, biết lượng sức mình và quyết tâm thì cơ hội thành công cao nhất sẽ đến.